Basaalcelcarcinoom – Basalioom

Wat is het, groeiwijze en verwachtingen en hoe te behandelen.
Bron: kanker.nl

Basalioom




Het basaalcelcarcinoom ontstaat uit de kiemcellen van de opperhuid. Het groeit langzaam en zaait bijna nooit uit. Daardoor is deze vorm van huidkanker niet levensbedreigend en goed te behandelen.

Het is wel belangrijk een basaalcelcarcinoom te laten behandelen, omdat het anders ter plekke blijft doorgroeien. De behandeling wordt hierdoor steeds ingrijpender en moeilijker. Deze kan ook ter plaatse dieper in de huid groeien en daar andere weefsels zoals spier, kraakbeen of bot beschadigen, maar het zaait vrijwel nooit uit.

Wacht dus niet te lang om met een verdacht plekje naar de huisarts te gaan!


Basalioom




Het basaalcelcarcinoom ontstaat uit de kiemcellen van de opperhuid. Het groeit langzaam en zaait bijna nooit uit. Daardoor is deze vorm van huidkanker niet levensbedreigend en goed te behandelen.

Het is wel belangrijk een basaalcelcarcinoom te laten behandelen, omdat het anders ter plekke blijft doorgroeien. De behandeling wordt hierdoor steeds ingrijpender en moeilijker. Deze kan ook ter plaatse dieper in de huid groeien en daar andere weefsels zoals spier, kraakbeen of bot beschadigen, maar het zaait vrijwel nooit uit.

Wacht dus niet te lang om met een verdacht plekje naar de huisarts te gaan!


Incidentie en prevalentie



Het basaalcelcarcinoom is de meest voorkomende (huid)kanker in Nederland; naar schatting krijgen ruim 35.000 mensen per jaar een basaalcelcarcinoom. Dit is vrijwel altijd goed te behandelen: De tumor groeit langzaam en zaait vrijwel nooit uit en patiënten hebben een vijfjaarsoverleving van bijna 100%.

Een basaalcelcarcinoom komt vooral voor op plekken die jarenlang veel zonlicht hebben gehad, zoals het gezicht, de hals, de (kale) hoofdhuid, de onderarmen en de handen.


Groeiwijzen en vooruitzichten


Hoe ziet een basaalcelcarcinoom eruit?

Er bestaan verschillende groeiwijzen van het basaalcelcarcinoom, die iets anders uit kunnen zien. Vaak worden zij door patiënten opgemerkt als niet genezende wondjes, pukkels die niet verdwijnen, makkelijk bloeden en/of jeuken.

Op basis van de verschillende groeiwijzen worden de basaalcelcarcinomen ingedeeld in laagrisico (oppervlakkig of nodulaire groeiwijze) en hoogrisico basaalcelcarcinomen (sprieterig groeiend of micronodulaire groeiwijze). De groeiwijze beïnvloedt ook de behandelopties.

1. Nodulair groeiend basaalcelcarcinoom
Een nodulair (solide) groeiend basaalcelcarcinoom is een glad, glazig knobbeltje. Soms zijn daarin verwijde bloedvaatjes te zien. Deze groeit heel langzaam.

Na een tijd ontstaat in het midden een zweertje en daaromheen een rand met een parelachtige glans. Dit zweertje is vaak wat nattig. Het heeft een korstje dat makkelijk open te halen is en snel bloedt. Soms valt het korstje eraf. Daarna komt er weer een nieuw korstje op.

2. Oppervlakkig groeiend basaalcelcarcinoom
Een oppervlakkig (superficieel) groeiend basaalcelcarcinoom is meestal vlak, rozerood en soms wat schilferend. Het groeit heel langzaam. Zo een plekje kan soms ook lijken op eczeem, maar reageert niet op hormoonzalven.

Meestal zit dit soort basaalcelcarcinoom op de armen, benen of de romp. Vaak komen ook meerdere van dit soort plekjes tegelijk voor.

3. Sprieterig groeiend basaalcelcarcinoom
Een sprieterig groeiend basaalcelcarcinoom lijkt erg op een litteken. Het wordt sprieterig genoemd, omdat het in de huid kleine uitlopertjes vormt.

Deze soort is agressief. Als het niet behandeld wordt, kan deze de diepte in groeien, omliggend weefsel aantasten en na verloop van langere tijd uitzaaien.

4. Micronodulair groeiend basaalcelcarcinoom
Een micronodulair basaalcelcarcinoom bestaat uit meerdere piepkleine knobbeltjes dicht bij elkaar.

Ook dit subtype is agressief. Als deze niet behandeld wordt, kan het de diepte in groeien, omliggend weefsel aantasten en na verloop van langere tijd uitzaaien.

5. Zeldzame soorten
Er zijn nog enkele zeldzame soorten zoals een gepigmenteerd basaalcelcarcinoom. Deze lijkt soms op een veranderende moedervlek maar heeft vaak ook het glanzende aspect en soms zichtbare bloedvaatjes zoals het nodulaire type.

6. Meerdere types door elkaar
Een gemengde groei (meerdere types door elkaar) komt vaak voor. Bij de keuze van de behandeling wordt dan uitgegaan van het meest agressieve subtype.

Risico op terugkeer
Een basaalcelcarcinoom kan na behandeling terugkeren op dezelfde plek. Het risico op terugkeer hangt af van de groeiwijze, plaats en grootte van het basaalcelcarcinoom en van de eerdere behandeling.

Ook kan een nieuw basaalcelcarcinoom op een andere plek ontstaan en hebben mensen met een basaalcelcarcinoom een grotere kans op een andere vorm van huidkanker.


Zelfcontrole van de huid



Het is goed om ook zelf uw huid in de gaten te houden. U hoeft uw huid zeker niet elke dag te onderzoeken. Het is genoeg om eens in de 2 à 3 maanden goed te kijken of uw huid veranderd is.

Let daarbij op:
• veranderingen in en rond het litteken
• nieuwe plekjes op een tot dan toe gave huid
• veranderingen in al bestaande plekjes
• zwellingen in bijvoorbeeld de hals, de oksel of de liezen
• wondjes die niet genezen en pijn blijven doen

Ziet of voelt u 1 van deze veranderingen? Neem dan contact op met uw huisarts of maak eerder een afspraak bij uw specialist.


Meer weten ?



We hebben voor u de volgende informatie samengesteld.


  • Behandeling – algemeen
  • Behandeling met oppervlakkige groeiwijze
  • Nacontrole
  • Voorkomen
Behandeling – algemeen

Een basaalcelcarcinoom kan bijna altijd succesvol verwijderd worden. De kans op genezing is groot.

Voor de keuze van de behandeling is het belangrijk of het een laag risico of een hoog risico basaalcelcarcinoom is, waar het zit en de exacte groeiwijze. Lees meer over dit onderscheid hierboven bij “Groeiwijzen en vooruitzichten”.

1. Excisie (wegsnijden)

Een excisie (operatief wegsnijden van het plekje) is de meest gebruikte behandeling bij basaalcelcarcinoom. De kans op genezing is heel groot.

Hierbij wordt het plekje onder plaatselijke verdoving met een randje gezonde huid eromheen mee verwijderd. Na de ingreep wordt de huid gehecht en het verwijderde stuk huid opgestuurd naar de patholoog. Die onderzoekt onder de microscoop of er nog kankercellen in de snijrand zitten. Vindt hij nog kankercellen, dan is meestal een tweede operatie nodig. Hierbij snijdt de arts rond het litteken nog een extra randje weg. Meer informatie over deze ingreep kunt u in onze folder lezen.

Afhankelijk van de grootte van de huidkanker en de plaats, kan het zijn dat de wond te groot is of dat er te weinig rek in de huid zit om deze direct te sluiten. Dan krijgt de arts de wondranden niet bij elkaar. Meestal schuift hij dan omliggende huid over de wond (plastiek). Soms haalt hij ergens anders een stukje huid weg en hecht dat stukje huid op de wond (transplantatie). Dit is een iets grotere ingreep en vindt daarom met voorkeur pas plaats, als zeker is dat de tumor helemaal is verwijderd. In dit geval na onderzoek van het weefsel door de patholoog. Dit onderzoek duurt echter enkele dagen tot weken. Hiervoor bestaat een speciale operatietechniek (Mohs micrografische chirurgie of Mohs-chirurgie), waarbij de verwijderde huid ook dezelfde dag op speciale zogenoemde vriescoupes beoordeeld kan worden. Deze operatietechniek passen wij in onze kliniek helaas niet toe en hiervoor verwijzen wij u dan door naar een collega.

2. Mohs micrografische chirurgie of Mohs-chirurgie
Mohs micrografische chirurgie of Mohs-chirurgie is een operatietechniek voor het verwijderen van huidkanker, dit direct te onderzoeken en de huid vervolgens te reconstrueren. Het wordt met name toegepast bij grote huidkanker (>2cm) of in het gezicht met weinig huid (bijvoorbeeld neus, oor, ooglid). Deze behandeling gebeurt door een huidarts (dermatoloog) die een speciale aanvullende opleiding heeft gedaan tot Mohs chirurg.

Hoe gaat de behandeling?

Eerst verdooft de arts plaatselijk uw huid. Daarna haalt hij de tumor krap weg. Dat betekent dat hij zo weinig mogelijk gezonde huid wegsnijdt. Hij onderzoekt het weefsel direct onder de microscoop.

Blijkt dat de tumor nog niet helemaal weg is, dan snijdt hij een extra reepje huid weg. Hij onderzoekt dit ook weer meteen. En zo gaat dit verder tot de randen overal ‘schoon’ zijn. Op deze manier blijft de wond zo klein mogelijk en wordt zo min mogelijk gezonde huid weggehaald, maar het kan zijn, dat bij u dezelfde dag meerdere keren een stukje huid verwijderd moet worden en de ingreep kan de hele dag in beslag nemen.

Waar kunt u terecht voor Mohs chirurgie?

Bekijk het overzicht van de dermatologen en klinieken die Mohs micrografische chirurgie toepassen.

3. Radiotherapie
Als een operatie niet goed mogelijk is, kan bestraling (radiotherapie) in het ziekenhuis nog een optie zijn.

Behandeling met oppervlakkige groeiwijze

Een laag risico basaalcelcarcinoom wordt vaak met een operatie verwijderd. Omdat bij deze variant de kankercellen alleen oppervlakkig in de epidermis (opperhuid) zitten, kan het ook op andere manieren van buitenaf worden behandeld met lokale chemotherapie (Efudix creme) of immunotherapie (Aldara creme) in de vorm van een crème. Ook fotodynamische therapie kan een optie zijn. Na deze behandelingen kan de behandelde huid niet nagekeken worden of de kanker helemaal weg is zoals bij een excisie, maar meestal blijft er geen litteken achter.

Lokale chemotherapie – Efudix crème (5-fluorouracil, 5-FU)

In deze crème zitten stoffen die de kankercellen doden. Dit is een vorm van plaatselijke chemotherapie op de huid.

U moet de crème meestal gedurende 4 weken twee keer per dag gebruiken. Op de plek waar u de crème aanbrengt, wordt uw huid rood. Later ontstaat een wond met zwelling en korsten. Dit kan pijnlijk zijn. Een tot twee weken na de behandeling is de wond genezen. Meestal blijft er geen litteken achter.

Het is niet zeker of de tumor helemaal weg is na de behandeling. Dat is namelijk niet met zekerheid te controleren.

Lokale immunotherapie – Aldara creme (imiquimod)

Imiquimod stimuleert het afweersysteem om de kankercellen op te ruimen.

De behandeling duurt in totaal 6 weken en dit doet u zelf thuis. Op de plek waar u de crème aanbrengt, wordt uw huid rood. Ook kan deze gaan jeuken. Verder kunnen er wondjes en korstjes ontstaan. Soms gebeurt dit ook op plekken waar geen crème zit. U kunt ook last krijgen van griepachtige verschijnselen zoals koorts en stijfheid.

Binnen enkele weken na de behandeling geneest de huid weer. Meestal blijft er geen litteken achter.

Fotodynamische therapie

Dit is een behandeling van een crème in combinatie met belichting, die twee keer met een week ertussen bij ons in de kliniek plaatsvindt.

Hoe gaat de behandeling?

Er wordt een speciale crème of gel aangebracht op uw huid. Deze maakt de kankercellen gevoeliger voor licht en moet 3 tot 4 uur afgedekt intrekken.

Daarna wordt de plek enkele minuten belicht. De belichting kan soms heftige pijn veroorzaken. Na de belichting wordt de huid rood. Ook kunnen er wondjes en korstjes ontstaan.

Na een week wordt deze behandeling nogmaals herhaald.

Binnen enkele weken na de behandeling geneest de huid weer. Meestal blijft er geen litteken achter. Wel kan uw huid veranderen, bijvoorbeeld (tijdelijk) verkleuren.

Nacontrole

Afhankelijk van de plaats en groeiwijze van het basaalcelcarcinoom, zullen meestal halfjaarlijkse tot jaarlijkse na-controles bij ons gedurende minimaal 5 jaar plaatsvinden.

Als u alleen eenmalig een laag-risico basaalcelcarcinoom had en geen teken van veel zonneschade, zullen in principe geen regelmatige na-controles plaatsvinden.

Voorkomen

Patiënten, die een vorm van huidkanker hadden, hebben een grotere kans op een tweede huidkanker van dezelfde vorm, maar ook op een andere vorm van huidkanker. Daarom is het belangrijk om uw huid zelf regelmatig te controleren, om een nieuwe huidkanker zo vroeg mogelijk te kunnen ontdekken en verdere zoneschade te voorkomen.

Lees hierboven onder “Zelf Controle van de huid” meer over hoe u zelf uw huid kunt controleren.

Bescherm u tegen zonlicht
Voor de lange termijn kunt u het risico op een nieuwe huidtumor beperken. Ga verstandig om met de zon. Vooral als u een lichte huid heeft.




Dr. Wikler klinieken


AGB code 03072616

Dr. Wikler klinieken is een zelfstandig behandelcentrum (ZBC) gespecialiseerd op het gebied van dermatologie (huidziekten). Bij ons staat u als patiënt centraal. Daarom vinden wij het belangrijk de beste zorg op een persoonlijke en prettige manier te bieden.




Zorgklinieken Nederland


zkn-keurmerk-wikler

Het ZKN Keurmerk is uitsluitend geldig voor de Dermatologie


Vestigingen


Amsterdam

Van Boshuizenstraat 567
Tel: 020 – 646 52 68

Purmerend

Wielingenstraat 81
Tel: 0299 – 200 005

Volendam

Pieterman 11
Tel: 0299 – 200 005



Dr. Wikler klinieken


Dr Wikler Klinieken is een zelfstandig behandelcentrum (ZBC) gespecialiseerd op het gebied van dermatologie (huidziekten). Bij ons staat u als patiënt centraal. Daarom vinden wij het belangrijk de beste zorg op een persoonlijke en prettige manier te bieden.




Zorgklinieken Nederland


zkn-keurmerk-wikler

Het ZKN keurmerk certificaat is uitsluitend geldig voor de Dermatologie


Vestigingen


Amsterdam

Van Boshuizenstraat 567
Tel: 020 – 646 52 68

Purmerend

Wielingenstraat 81
Tel: 0299 – 200 005

Volendam

Pieterman 11
Tel: 0299 – 200 005